Grijp jij je kansen?

In een aflevering van Star Trek (The next generation, seizoen 6, aflevering 15: “Tapestry”) overlijdt de kapitein, captain Picard, nadat hij ernstig gewond is geraakt door een wapen. In het hiernamaals ontmoet hij Q, een almachtig wezen die in een aantal afleveringen opduikt, die hem mededeelt dat hij zojuist is overleden. Ze raken aan de praat, en ze hebben het ook over de doodsoorzaak. Dit blijkt het kunsthart van Picard te zijn. Tijdens zijn jonge drieste jaren is hij een keer met zijn vrienden het gevecht aangegaan met een stel aliens, Nausicanen, en dat heeft hij duur moeten bekopen: één van de Nausicanen steekt hem van vanachter neer en het mes gaat dwars door zijn hart. Sinds die dag leeft hij met een kunsthart.

Picard heeft spijt van veel dingen die hij in zijn jonge jaren heeft gedaan, waar hij meer luisterde naar zijn hormonen dan naar zijn verstand of zijn gevoel. Het verlies van zijn hart na de steekpartij is één van de dingen waar hij spijt van heeft, en zeker nu blijkt dat het kunsthart de oorzaak is van zijn vroegtijdige overlijden. Q biedt hem een unieke kans, Picard mag terug naar het verleden en naar believen de dingen anders doen. Hij kan dan ook het gevecht met de Nausicanen uit de weg gaan. En zo gebeurt het.

Met veel minder impulsiviteit en veel meer wijsheid leeft hij nogmaals de laatste paar dagen voor de steekpartij, wetend wat voor hem ligt. Uiteindelijk vindt het gevecht inderdaad niet plaats en Picard behoudt zijn echte hart. Maar de prijs is hoog, zijn vrienden en vriendinnen herkennen in hem niet meer hoe hij ooit was en keren zich van hem af.

De grootste onaangename verrassing komt echter wanneer Picard terugkeert naar het heden. Het goede nieuws is: hij leeft nog, want hij is helemaal niet neergeschoten. Maar er is meer veranderd, want hij is helemaal geen kapitein meer. Ook de Picard van het heden is door de veranderde gebeurtenissen in het verleden veranderd. Hij is het gevecht met de Nausicanen uit de weg gegaan, maar hij is daarna nog veel meer uit de weg gegaan. Hij is zijn leven op veilig gaan spelen, het is een thema in zijn leven geworden. Dit laat Q hem dan ook fijntjes weten: “You learned to play it safe”. Eén ingrijpend moment in zijn leven dat hij niet heeft geleefd heeft zijn hele leven overhoop gehaald. Q gaat nog even door en vertelt hem dat de nieuwe Picard “Nooit de kansen greep die zich voordeden, maar altijd op veilig speelde”.


Picard is het gevecht met de Nausicanen
uit de weg gegaan en is terug in het heden
Picard: This is very important to me
I believe that I can do more
Troi: Hasn’t that been the problem all along?
Throughout your career you’ve had lofty goals
But, you’ve never been willing to do what’s necessary to obtain them
Picard: Would that be your evaluation as well commander?
Riker: I think I’ve to agree with the councellor
If you want to get ahead you’ve to take chances
Stand out in the crowd
Get noticed!
Picard: I see
Riker: Now, we don’t want to lose you
You’re a very good officer
Picard: Just not one who stands out?
Riker: What if I talk to commander La Forge in engineering and see what we can do?
Picard: But command?
Riker: Well...
We’ll see
[Data: Senior officers, please report to the captain’s ready room]
Riker: Acknowledged
Troi: We should talk about this later

Picard: All right Q, that’s enough
You made your point
Q?
[La Forge: La Forge to lieutenant Picard
I’m still waiting for that statistical analysis]
Picard: I’m on my way sir

Main engineering
Having a good laugh now Q?
Does it amuse you to think of me living out the rest of my life as a dreary man in a tedious job?

Q: I gave you something most mortals never experience
A second chance of life
And now all you can do is complain?
Picard: I can’t live out my days as that person
That man is bereft of passion ... and imagination
That is not who I am
Q: Au contraire
He is the person you wanted to be
One who was less arrogant?
And undisciplined in his youth?
One who was less like me?
The Jean Luc Picard you wanted to be, the one who did not fight the Nausican, had quite a different career from the one you remember
That Picard never had a brush with death
Never came face to face with his own mortality
Never realised how fragile life is or how important each moment must be
So, his life never came into focus
He drifted much of his career
With no plan or agenda
Going from one assignment to the next
Never seizing the opportunities that presented themselves
He learned to play it safe
And he never, ever, got noticed by anyone
De dood is de zin van het leven en Picard heeft dat nooit ondervonden en is daarom nooit echt tot leven gekomen. Dit heeft hij (uiteraard) niet voorzien en (uiteraard) niet gewild. Maar Q is bijzonder edelmoedig in deze aflevering en Picard krijgt een derde kans. Opnieuw komt hij oog in oog te staan met de Nausicanen en aarzelt dit keer geen moment om opnieuw het gevecht aan te gaan.

Grijpen wij onze kansen in het leven? En dat betekent niet dat je je gelijk in de eerstvolgende vechtpartij moet mengen die op je pad komt, maar hoe vaak spelen wij het liever veilig en lopen we liever het pad dat we gisteren en de dag daarvoor ook al hebben gelopen? Vaak kiezen we ervoor om verstandig te zijn in plaats van om een impulsieve actie te ondernemen. En om niet ‘gewoon’ een avontuurlijke actie te ondernemen. Of om wellicht een onverwachte actie te ondernemen. Of om überhaupt een actie te ondernemen.

Het vertrouwde pad volgen dat we al ons hele leven volgen voelt wel goed, maar grijpen we dan de schitterende kansen die het leven ons aan de lopende band voorhoudt? Speel jij op veilig of grijp jij je kansen?