Indien je de vraag betreffende de kans op de aanwezigheid van buitenaards leven wilt proberen te beantwoorden dan zou je simpelweg kunnen stellen dat de bijbel alleen gewag maakt van de schepping van de Aarde en de mensen, maar niet van andere planeten en bijbehorende levensvormen. Ergo, er bestaat geen buitenaards leven, want God heeft alleen de Aarde als levendragend hemellichaam geschapen. Bij andere religies en hun scheppingsverhalen is het, voor zover ik weet, net zo gesteld. Oftewel, vanuit een religieus standpunt zou je gemakkelijk kunnen stellen dat de kans op buitenaards leven nul is. Vanuit een wetenschappelijk standpunt, of een materialistisch standpunt, of een niet-religieus standpunt, of een niet-spiritueel standpunt, of hoe je het ook zou willen omschrijven, kun je de vraag vanuit een compleet andere hoek benaderen. Het universum is onvoorstelbaar groot, het aantal sterren is onvoorstelbaar groot en het aantal overige hemellichamen is ook onvoorstelbaar groot.

Wanneer je vervolgens veronderstelt dat leven ontstaat door een voor de hand liggend stukje scheikunde en biologie (evolutie), en wanneer je beseft dat leven vele verschijningsvormen kan hebben, dan is de kans op buitenaards leven honderd procent.

Alle andere meningen en overpeinzingen en beschouwingen zitten hier tussenin en het ene standpunt is niet minder valide als ieder ander standpunt. Op dit moment is er geen antwoord op de vraag te geven, en daarmee is ieder antwoord per definitie een goed antwoord.

De vraag wordt sowieso al bemoeilijkt, omdat we niet eens een sluitend antwoord kunnen formuleren op de vraag “wat is leven?”. Gevoelsmatig hebben we echter allemaal wel een idee wat leven is en ook wat intelligent leven is, dus laten we even deze mistige basis als uitgangspunt nemen. Vervolgens ga je (volgens mij) automatisch nadenken over het aantal sterren en het aantal planeten, enzovoort, om tot een bepaalde inschatting te komen aangaande de kansvraag. Ofschoon mij dit een logische denktrant lijkt is het de Amerikaanse astronoom Drake die nu in de boeken staat als bedenker van de wet van Drake, en die luidt als volgt:

1. neem het aantal communicatieve sterren,
2. ... maal het percentage met planeten,
3. ... maal het percentage van deze planeten geschikt voor leven,
4. ... maal het percentage van deze levensgeschikte planeten waar leven daadwerkelijk ontstaat,
5. ... maal het percentage van dit leven dat zich ontwikkelt tot intelligent leven,
6. ... maal het percentage van dit intelligente leven dat technologie ontwikkelt,
7. ... maal de levensduur van dit intelligente leven.

Ik heb hier de term “communicatieve sterren” ingevoerd, want een ster op een afstand van (bijvoorbeeld) twee miljoen lichtjaren die nog maar een miljoen jaar te leven heeft, heeft geen waarde voor dit verhaal (want de ster bestaat inmiddels niet meer). Afgezien daarvan is een ster op een afstand van twee miljoen lichtjaren communicatief niet handig (zelfs onmogelijk?), dus ik geef toe dat de term “communicatieve sterren” vaag is. Maar dat is helemaal niet erg, want het praktische nut van deze vergelijking is sowieso van nul en generlei waarde. Naar het aantal sterren en het aantal planeten kunnen we nog wel een slag slaan, maar over de andere vijf factoren is geen zinnig woord te zeggen. Wat schieten we dan op met de wet van Drake? Het dwingt ons om na te denken hoe leven hier op Aarde ontstaan is en zich zal ontwikkelen. Op deze planeet is weliswaar leven ontstaan, pakweg vijfhonderd miljoen jaar na het ontstaan van de Aarde (ik vind dat best wel vlot), maar vervolgens zat daar gedurende een hele lange periode, meer dan drie miljard jaar (ik vind dat best wel lang), weinig tot geen vooruitgang in. Pas zeshonderd miljoen jaar geleden kwam de doorbraak naar meercellig leven en daarna kwam de evolutie echt op gang. En indien je de gehele geschiedenis van het heelal zou vergelijken met een etmaal van vierentwintig uur, dan verschijnt de mens pas in de allerlaatste seconde. Was die hele lange aanloop noodzakelijk en is leven om die reden zeldzaam, of zijn er hele andere factoren in het spel die van leven een zeldzaamheid maken? Of wemelt het universum van het leven, maar is de communicatie een barrière? We weten het niet, op dit moment is ieder denkbaar scenario net zo goed of slecht als ieder ander scenario. De kans op buitenaards leven ligt in het bereik van nul tot honderd procent en dat is op dit moment de meest nauwkeurige schatting.