Het klimaatprobleem
(Credits: NASA)
DE ERNST VAN DEZE SITUATIE KENT ZIJN GELIJKE NIET IN DE WERELDGESCHIEDENIS |
De Aarde met (op schaal weergegeven) de groene rand waar al het leven zich bevindt
Ik ga hier geen kilometers tekst neerschrijven om je te overtuigen van de ernst van de situatie.
De bewijzen voor het klimaatprobleem zijn overvloedig aanwezig, kijk rond op internet of koop wat boeken en je kunt
alle details die je maar zou willen weten wel ergens lezen.
Ik kan me echter heel goed voorstellen dat je niet stapels boeken wilt of kunt lezen en ook geen trek hebt om je door
lijvige rapporten van het Intergovernmental Panel on Climate Change
heen te werken.
In dat geval adviseer ik het boek “Hoe gaan we dit uitleggen” van Jelmer Mommers.
Het boek is niet alleen heel goed geschreven, maar het laat je tenminste niet half suïcidaal in totaal ontredderde
toestand achter (waarschuwing: als je gaat lezen over het klimaatprobleem dan is de kans groot dat je depressief wordt,
want de ernst van de situatie tart, zeker indien je nog onbekend met de materie, iedere verbeelding).
De hoofdlijn van het probleem is in één zin: we verstoken op grote schaal fossiele brandstoffen (gas, kolen en olie),
daarbij komt het broeikasgas CO2 vrij, en daardoor warmt de planeet op.
ONZE planeet.
Onze ENIGE planeet.
Er is geen plan B, er is geen plek waar we heen kunnen vluchten.
Misschien kan een enkele multimiljardair zijn/haar toevlucht zoeken op de Maan of Mars (of je daar nou blij van
wordt?), maar behoudens deze uitzonderingen
kan NIEMAND vluchten.
Het is ook niet zoals in een oorlog dat we ons even strategisch terug kunnen trekken en/of een geschikt moment kunnen
afwachten voor een tegenoffensief.
Het is ook niet zo dat het ‘vijf voor twaalf is’ en dat we met wat drastische maatregelen het klimaatprobleem nog kunnen
voorkomen.
Twaalf uur is allang gepasseerd, terugtrekken kunnen we niet en afwachten is geen optie.
WIJ BEPALEN ONZE TOEKOMST |
- het klimaatprobleem ontkennen,
- wegkijken,
- actie ondernemen.
- Want wij ZIEN niet, zoals de Zwitsers, de gletsjers voor onze neus verdwijnen.
- Want wij ZIEN niet, zoals de Russen, dat de permafrost smelt en de grond borrelt van de vrijkomende gassen.
- Want wij ZIEN niet, zoals in de Stille Oceaan, dat eilanden reeds onderlopen.
- Want wij ZIEN niet dat de inwoners van Bangla Desh uit hun delta gespoeld worden als gevolg van het wassende water.
- Want wij ZIEN niet dat het noordpoolijs bijna weg is.
- Want wij ZIEN niet dat er aan de randen van Antarctica stukken ijs afbreken, groter dan Nederland, en dat er daar per seconde vijf miljoen kilogram ijs smelt.
- Want wij ZIEN niet dat er inmiddels honderden plekken op Aarde zijn waar het zeewater ’s zomers zo warm is dat nagenoeg alle leven daar sterft (behalve de kwallen en het micro-leven).
- Want wij ZIEN niet dat het tropische regenwoud uitdroogt en sterft (als het al niet voortijdig omgezaagd wordt).
- Want wij ZIEN niet dat koraalriffen verdwijnen.
- Want wij ZIEN niet dat landbouwgrond opdroogt en uitgeput raakt.
- Want wij ZIEN niet ...
DE BELEMMERING OM ACTIE TE ONDERNEMEN ZIT VOLLEDIG TUSSEN ONZE OREN |
DE HOEVEELHEID ACTIE NU GAAT GELIJK OP MET DE HOEVEELHEID WELZIJN STRAKS |
- Stap uit de gedachte dat jouw actie slechts een druppel op de gloeiende plaat is en dus geen zin heeft. Denk in de macht van het collectief en niet in de onmacht van de eenling. En je bént niet alleen in deze kwestie, er zijn miljoenen anderen die jouw en mijn urgentiegevoel delen. Oorlogen worden gewonnen door strijders die geloven in hun zaak, en niet door strijders die zichzelf zien als marionetten, als betekenisloze individuen.
- Stap uit de gedachte dat wij slechts asociale egoïsten zijn die toch niets voor elkaar over hebben. Deze mening wordt vaak geventileerd, maar het is gewoon NIET waar! Wij willen elkaar juist dolgraag helpen (maar we vinden het doorgaans moeilijk om om hulp te vragen). Omstanders staan niet toe te kijken bij geweld, omstanders grijpen in. Omstanders staan niet toe te kijken hoe iemand verdrinkt, omstanders grijpen in. Systemen en structuren zijn bikkelhard, maar geen mens zal een vluchteling voor zijn/haar ogen laten sterven op een Zuid-Europees strand (of waar dan ook). Wij houden van elkaar en willen er zijn voor de ander!
- Stap uit de gedachte: ja, maar de buren ..., ja, maar de grote bedrijven ..., ja, maar de regering ...,
ja, maar andere landen ...
Wees zelf de verandering die je wilt zien!
Volg niet, maar loop voorop.
Klaag niet over het klagen, maar STOP met klagen.
Of om met Barack Obama te spreken:
Verandering komt niet als we op iemand anders wachten
Of als we op een andere tijd wachten
Wij zijn diegenen waar we op gewacht hebben
Wij zijn de verandering waar we naar uitzien - Ga NIET rekenen wat NU de meest economische actie is, want dan kan ik je zo de uitkomst voorspellen: nietsdoen. Fossiele brandstoffen zijn spotgoedkoop, mede door hun subsidies, en bovendien heb je waarschijnlijk al de bijbehorende apparaten zoals een auto en een CV-ketel. Ga WEL rekenen wat je KUNT en WILT besteden om het klimaatprobleem aan te pakken. Iedere ondernemer kan het je vertellen: kosten gaan voor de baat. En iedere ondernemer kan je ook vertellen: niet investeren = einde onderneming.
- Eet geen (of minder) vlees. De veestapel zorgt voor kolossale milieuproblemen, ze leggen een gigantisch beslag op landbouwgrond, op zoet water en ... stoten broeikasgassen uit. Nog niet zo heel lang geleden was een vegetariër, laat staan een veganist, exotisch. Nu rukken de vleesvervangers op in de supermarkten en leveren de vleeswaren schapruimte in.
- Houd geen (of minder) huisdieren. Ik misgun niemand zijn/haar dierenvriend, maar denk wel goed na over de belasting van de planeet. En bedenk ook dat een huisdier er is voor JOUW plezier, maar in talloze gevallen niet voor het plezier van het dier (ik zal hier geen huisdierenleed gaan opsommen, want daar gaat deze pagina niet over, maar je snapt wel wat ik bedoel). Ter illustratie: alle wilde dieren op Aarde vormen samen nog maar ongeveer vijf procent van de dierenbiomassa, de overige 95% zijn dieren die wij houden voor onze consumptie of voor ons plezier.
- Kies voor groene energie. Ga zo snel mogelijk op een goede manier van het gas af en kies een leverancier met echte groene stroom (dus geen stroom die met fossiele brandstoffen is opgewekt en vervolgens door wat wisseltrucs met certificaten of bomen planten zogenaamd groen gemaakt is).
- Breng je geld onder bij een groene bank. De gemiddelde Nederlander heeft ruim twintigduizend euro spaargeld (bron: De Nederlandsche Bank). Wanneer honderd Nederlanders hun spaargeld weghalen bij een niet-groene bank dan gaat daar gegarandeerd een rood lampje branden. Laat staan wanneer duizenden Nederlanders dit doen. Hier wordt de kracht van het individu heel snel zichtbaar, want niets is zo erg voor een bedrijf als geld dat de ‘verkeerde’ kant op stroomt. Een klein aantal mensen kan hier al heel snel een groot verschil maken. Klopt, groene banken hebben op dit moment niet de luxe om spaarrente uit te keren, maar bedenk dan dat jouw spaarrenteoffer volledig in het niet valt bij offers die anders in de toekomst gebracht moeten worden. Wil je weten welke banken er echt groen zijn? Kijk dan op de Eerlijke Geldwijzer.
- Stem op een partij die het klimaatprobleem grondig aan wil pakken. Wil je weten welke partijen er echt groen zijn? Kijk dan op de Stemwijzer.
- Steun organisaties die onwillige bedrijven en overheden voor de rechter slepen. De Nederlandse overheid is een voorbeeld van zo’n onwillige overheid en zij brengt mensenlevens in gevaar door haar laksheid en dat is wettelijk verboden. De Nederlandse staat is om deze reden met succes voor de rechter gedaagd (door advocaat Roger Cox namens de stichting Urgenda). De Nederlandse overheid is hiertegen in beroep gegaan en heeft zich tevergeefs tot aan de Hoge Raad verzet tegen het vonnis. Ook Milieudefensie is actief in deze juridische strijd en roept Shell ter verantwoording in de rechtszaal (naschrift: in mei 2021 heeft de rechter uitspraak gedaan in deze zaak en Shell veroordeeld). Buiten de rechtszaal zijn ook organisaties actief die zich verzetten tegen klimaatsaboteurs, denk bijvoorbeeld aan Greenpeace. Steun deze organisaties, sluit je aan en word mede-eiser indien mogelijk.
- Stop met vliegen. Vliegen is simpelweg niet verantwoord onder deze omstandigheden. Het absurde is dat vliegen door overheden gesubsidieerd wordt, dus iemand die vliegt betaalt niet of nauwelijks voor de schade die aangericht wordt. Er is waarschijnlijk weinig natuurkundig inzicht voor nodig om in te zien dat reizen door de lucht veel meer (fossiele) energie kost dan reizen over land. Dus als je per sé moet of wilt vliegen, kies dan in ieder geval (indien mogelijk) voor vervoer over land. Maar stel eerst de vraag: is deze vliegreis absoluut noodzakelijk?
- Verder is er nog een heel scala van acties die je kunt ondernemen, maar die wat meer werk of offers vragen. Maak je huis letterlijk zo groen mogelijk. Zet alles maximaal vol met planten en bomen, in huis, om het huis, op het huis, waar het maar kan. Maak een insectenhotel, ga bijen houden, verwijder je buitenverlichting, koop geen kerstbomen meer, koop lokale goederen, enzovoort. Allemaal druppeltjes op die grote gloeiende plaat.
- En dan is er natuurlijk het logische uitgangspunt: gebruik zo min mogelijk (fossiele) energie. LED-lampen gebruiken, de thermostaat lager draaien, fietsen of gebruik maken van het openbaar vervoer in plaats van autorijden, enzovoort. En bedenk: al je weerstand zit tussen je oren. Je bent GEWEND om de thermostaat ‘hoog’ te zetten en voor ieder wissewasje de auto te pakken, maar je hebt ALTIJD de vrije keuze. Doe dit in het belang van de planeet en de generaties na ons (nee, dat is niet ergens ver in de toekomst, dat zijn de kinderen die je nu op straat ziet)!
(Credits: NASA)
Deze foto is in 1990 gemaakt op een afstand van zes miljard kilometer vanaf de Aarde, die zichtbaar is in het
midden van de blauwe cirkel, door het ruimtescheepje Voyager 1.
De verticale ‘banden’ zijn zonlichtverstrooiingen in de lens.
De foto illustreert de eenzaamheid van het bio-ruimteschip Aarde in de oneindigheid van de ruimte.
Niemand kan ons komen helpen en we kunnen helemaal nergens heen.
Deze planeet is alles wat we hebben en hier, en alleen hier, kunnen we overleven.
Hoe?
Dat bepalen we zelf.
november 2020