De illusie dat ik beter ben dan anderen

Vraag aan een groot aantal studenten waar ze zichzelf rangschikken ten opzichte van de andere studenten en 80% tot 90% zal antwoorden dat ze beter zijn dan de gemiddelde student. Indien je een vergelijkbare enquête houdt onder automobilisten dan zal hetzelfde beeld zich aftekenen. Vraag aan iemand of hij/zij milieubewust bezig is en bijna iedereen zal dat bevestigend antwoorden. Allerhande vragen zijn te bedenken (en ook echt gesteld) die informeren naar ‘hoe goed’ iemand is. Of je je aan de regels houdt, of je niet steelt uit winkels of op je werk, of je aardig bent en integer en rechtvaardig, of je roddelt, of je niet te veel snoept, of je gezond leeft en voldoende beweegt en ontspant, of je werkelijk aandacht hebt voor anderen en werkelijk luistert, en zo kan ik nog een hele tijd doorgaan. Bij al deze vragen scharen mensen zichzelf in overgrote meerderheid in de categorie bovengemiddeld (aan de positieve kant wel te verstaan). En dat kan natuurlijk niet, want bij een normale statistische verdeling (waar we volgens mij wel van uit mogen gaan) zit 50% boven het gemiddelde en 50% zit onder het gemiddelde. Deze wiskundige wet staat helaas haaks op mijn eigen beleving. Ik ben goed in wiskunde en ik weet dat bij een normale verdeling 50% onder het gemiddelde moet zitten, maar toch zegt mijn brein: dat geldt niet voor mij.


Namasté

Collectief is het niet anders. Wij zijn toch zeker superieur aan de Duitsers, die jongens van “Befehl ist Befehl”? En zeker ten opzichte van de Belgen, domme patat-eters. Om over de Amerikanen maar helemaal te zwijgen, de een is nog dikker dan de ander. De Russen zijn altijd dronken, de Chinezen kunnen alleen maar ja-knikken, en de Italianen zijn allemaal corrupte mafiosi. Hoera voor de superieure Nederlanders! En hebt u weleens een science fiction film gezien waarin de bewoners van de Aarde niet superieur afgeschilderd werden ten opzichte van de aliens die ze ontmoetten? En mochten ze het een keer afleggen wat technologie betreft dan winnen ze het uiteindelijk wel op intelligentie, vindingrijkheid of puur doorzettingsvermogen.